Hakkari Hakkında Herşey

HAKKARİ HAKKINDA HERŞEY…

Hakkâri Tarihi:

Coğrafi Konum:

• Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alır.
• Doğuda ve güneyde Türkiye-İran ve Türkiye-Irak sınırlarıyla çevrilidir.
• Kuzeyde Van, batıda Şırnak illeri bulunur.
• 7228 km² yüzölçümüyle Türkiye'nin güneydoğu ucunu oluşturur.
• Yüksek dağlarla çevrilidir ve ortalama deniz seviyesinden yüksekliği 1720 metredir.

Tarihi:

• Zap Havzası insanlığın en eski yerleşim yerlerinden biridir.
• Hakkâri ili Zap havzasının merkezindedir.
• Bölgede Urartu, Asur, Med, Pers, Roma ve İslam gibi birçok medeniyet hüküm sürmüştür.
• Hz. Ömer döneminde (634-644) İslam topraklarına katılmıştır.
• XII. yüzyıldan itibaren Hakkâri, Bahdinan, Mahmudi, Soran ve Şemdinan Beylikleri bölgede etkin olmuştur.
• Bölge önemli bir İslam kültür ve medeniyet merkezi olmuştur.
• Ayrıca Hıristiyanlığın/Nesturiliğin de önemli merkezlerinden biridir.

Hakkâri İsminin Kökeni:

• Hakkâri ismi “her” ve “kari” kelimelerinden oluşmuştur.
• “Her” hep anlamında, “kari” ise “edebilenler, güçlü, kuvvetli” anlamına gelir.
• Culemerg ismi ise “su arklarının dolandığı mera” anlamına gelir.

Hakkâri'de Görülecek Yerler:

• Çukurca Beyazsu Şelalesi
• Cilo Dağı Milli Parkı
• Şemdinli Kanlı Göl
• Yüksekova Berçelan Yaylası
• Hakkâri Ulu Camii
• St. Behnam Kilisesi

Hakkâri'ye Ulaşım:

• Hakkâri'ye Van ve Şırnak illerinden karayoluyla ulaşım mümkündür.
• Hakkâri Yüksekova Havalimanı'ndan da hava yoluyla ulaşım sağlanabilir.

Dağcılığın Gelişimi:

Kökeni:

• Dağcılık Alpler'de doğdu ve Alpinizm adıyla yayıldı.
• 1760'ta Horace Benedict Mont Blanc'a tırmanış ödülü koydu.
• 1786'da Dr. Michel-Gabriel Paccard ve Jacques Balmat zirveye ulaştı.

Kurumsallaşma:

• 1857'de ilk dağcılık örgütü İngiltere'de kuruldu.
• 1932'de Dünya Dağcılar Birliği ULAA kuruldu.

Genişleme:

1. ve 19. yüzyılda Avrupa'daki dağlar zirveye ulaşıldı.

• Daha sonra Himalaya, And, Kafkas ve Kuzey Amerika dağlarına yönelme başladı.

Önemli Zirveler:

• 1950: Fransızlar Annapurna'ya (8091 m) tırmandı.
• 1954: İtalyanlar K2'ye (8611 m) tırmandı.
• 1953: Edmund Hillary ve Tenzing Norgay Everest'e (8848 m) tırmandı.

Dağcılık, keşif ve insan sınırlarını zorlama ruhunun bir örneğidir.

Türkiye'de Dağcılık Tarihi:

Öncüler:

• İlk tırmanış: 1829, Alman Prof. Dr. V. Parrot, Ağrı Dağı
• 1906, Ali Vehbi Türküsün, Mont Blanc (ilk Türk dağcı)

Kurumsallaşma:

• 1928, Türk Dağcılık Cemiyeti (ilk dağcılık örgütü)
• 1933, Türk Yürüyüşçülük, Dağcılık, Kış Sporları Kulübü
• 1936, Dağcılık ve Binicilik Federasyonu
• 1939, Dağcılık ve Kış Sporları Federasyonu
• 1966, Türkiye Dağcılık Federasyonu (TDFF)
• 1977, TDFF Uluslararası Dağcılar Birliği'ne üye oldu

Hakkâri'de Dağcılık:

• 1900, F. R. Maunsell, Cilo ve Sat Dağları (haritalama)
• 1931, Ludwig Krenek ve Ludwig Sperlich, Cilo ve Sat Dağları'na ilk tırmanış
• 1940, Kemal Çapa, Reşko zirvesine ilk yerel tırmanış
• 1947, MTA jeolog ekibi, Reşko zirvesi
• 1948, TDFF tarafından Reşko zirvesi tırmanışı
• 1934, Kemal Çapa, Hakkâri'de dağcılığın öncüsü
• Naci Ertunç, TDFF Hakkâri İl Temsilcisi, dağcılığın yaygınlaşması

Hakkâri'nin Önemi:

• Cilo ve Sat Dağları, zorlu tırmanış rotaları
• Doğal güzellikler ve çeşitlilik
• Dağcılık turizmi için potansiyel