Fırtına Vadisi Uluslararası Önemi
Fırtına Vadisi ve Bölgesinin Uluslararası Önemi
Fırtına Vadisi ve Doğu Karadeniz Bölgesi, hem doğal güzellikleri hem de kültürel zenginlikleri açısından uluslararası alanda önemli bir yere sahiptir. Bölgedeki doğal kaynakların çeşitliliği ve biyolojik çeşitliliğin zenginliği, onu dünya çapında önemli bir ekolojik bölge haline getirmektedir.
Doğu Karadeniz sahip olduğu doğal ve kültürel kaynaklarla sadece Türkiye’de değil dünyada da çok fazla tanınan bir yöredir.
Çeşitli jeolojik özelliklerin bir araya geldiği, yükseklik farklarının oluşturduğu geniş çeşitlilik ve yaklaşık 300 mm ile 2500-3000 mm arasında değişen yıllık yağış ve farklı iklim koşulları, Doğu Karadeniz’e çok ayrıcalıklı ve zengin habitatlar oluşturmuş, bunun doğal bir sonucu olarak bölgede olağanüstü bir bitki örtüsü ile hayvan türü çeşitliliği meydana gelmiştir.
Alan gündüz yırtıcı kuşları açısından Kuzey Yarıküre’nin en önemli üç üreme ve göç alanından biridir. Bölge, ülkemizin önemli kuş alanlarından biridir. Ayrıca dağ horozu toplulukları, yöreye, dünyada korumada öncelikli 217 endemizm alanından biri olma özelliğini kazandırmıştır (BirdLife, 1995). Öte yandan Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), BirdLife International ve Wetlands International kuruluşları desteğinde hazırladığı raporda, bölgenin ılıman kuşak ormanlarını, dünyadaki 200 önemli karasal ekolojik bölgeden biri (Global 200 Ecoregion) olarak belirlemiştir (Olson ve Dinerstein, 1997). Bölge ayrıca dünyadanın en önemli 34 biyolojik çeşitlilik merkezinden (sıcak nokta) biri olan Kafkasya Sıcak Noktası’nı doğu sınırlarını oluşturmaktadır (Mittermeier vd., 2004).
Bölge fiziksel kaynakları ile de çok tanınmış bir yöredir. Doğu Karadeniz yöresi ve özellikle Kaçkarlar çeşitli morfolojik süreçlerin etkisinde kalmış ve Pleistosen’de buzullaşmaya uğramıştır. Buna uygun tüm jeomorfolojik izler mevcuttur ve aktüel buzullaşmanın olduğu birkaç dağdan biridir (Erinç,1945) (Diğerleri: Ağrı, Cilo-Sat, Süphan, Erciyes Dağı’dır). Bunların dışında çok sayıda derin vadiler, önemli nehirler, yüzlerce yan vadi ve dere, yüksek platolar ve zirveler mevcuttur.
Doğal Önem:
- Biyolojik Çeşitlilik: Doğu Karadeniz Bölgesi, Türkiye'nin en yüksek biyolojik çeşitliliğe sahip bölgelerinden biridir. Bölgede, Avrupa'da nesli tükenmekte olan birçok bitki ve hayvan türü yaşamaktadır. Fırtına Vadisi de bu açıdan oldukça zengindir ve birçok endemik türe ev sahipliği yapmaktadır.
- Jeolojik Oluşumlar: Bölgedeki jeolojik oluşumlar da oldukça ilgi çekicidir. Fırtına Vadisi'nin derin kanyonları, buzul gölleri ve şelaleleri, bölgeye eşsiz bir güzellik katmaktadır.
- İklim: Doğu Karadeniz Bölgesi'nin ılıman iklimi, bölgeyi birçok turist için cazip hale getirmektedir. Özellikle yaz aylarında serin ve nemli hava, bölgeyi ideal bir tatil destinasyonu haline getirmektedir.
Kültürel Önem:
- Tarihi: Doğu Karadeniz Bölgesi, tarihi açıdan da oldukça zengin bir bölgedir. Bölgede birçok tarihi kilise, manastır ve kale bulunmaktadır. Fırtına Vadisi'nde de Zilkale ve Palovit Şelalesi gibi tarihi öneme sahip birçok yer bulunmaktadır.
- Kültürel Miras: Bölgenin kendine özgü bir kültürü ve gelenekleri vardır. Yaylacılık kültürü, yöresel yemekler ve el sanatları, bölgenin kültürel mirasının önemli parçalarıdır.
- Turizm: Doğu Karadeniz Bölgesi, Türkiye'nin en önemli turizm bölgelerinden biridir. Fırtına Vadisi de, doğa yürüyüşü, rafting ve kamp gibi birçok aktivite için ideal bir yer olması nedeniyle turistlerin ilgisini çekmektedir.
Uluslararası Önemi:
Fırtına Vadisi ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nin uluslararası önemi, birçok açıdan değerlendirilmektedir:
- Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından, dünyada korunması gereken 200 ekolojik bölgeden biri olarak kabul edilmiştir.
- Bölgedeki birçok kuş türü, Avrupa'da nesli tükenmekte olan türler arasında yer almaktadır.
- Bölgenin tarihi ve kültürel mirası, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne aday gösterilmiştir.
Sonuç:
Fırtına Vadisi ve Doğu Karadeniz Bölgesi, hem doğal güzellikleri hem de kültürel zenginlikleri açısından uluslararası alanda önemli bir yere sahiptir. Bölgenin korunması ve sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi, hem Türkiye hem de dünya için önemli bir görevdir.
Ek Bilgiler:
*Fırtına Vadisi, 2012 yılında "Saklı Cennetler" yarışmasında birinci olmuştur.
*Bölgede birçok uluslararası doğa sporları etkinliği düzenlenmektedir.
*Bölgedeki yöresel ürünler, birçok Avrupa ülkesine ihraç edilmektedir.
Fırtına Vadisi ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nin uluslararası önemini artırmak için yapılabilecekler:
- Bölgenin doğal ve kültürel değerlerinin korunması ve geliştirilmesi için çalışmalar yapılması
- Bölgenin tanıtımı için uluslararası alanda çalışmalar yapılması
- Bölgeye gelen turistlerin sayısını ve kalış sürelerini artırmak için çalışmalar yapılması
Vadi zirvesinden denize ulaştığı noktasına kadar göz bebeği gibi korunmalı ve sakınmalıyız. Yıllardır bölgede gerçekleştirdiğimiz faaliyetler bu ilke ile sürdü. Umarız bu bilgiler Fırtına Vadisi ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nin uluslararası önemini anlamanıza yardımcı olmuştur.
